IRCICA ile Güney Afrika Millî Evkaf Kurumu AWQAF SA tarafından 17 Ekim 2020’de “Afrika’nın Güneyinde İslam Medeniyeti” konulu çevrimiçi konferans düzenlendi. Bu toplantı, 2021’de Mozambik’in başkenti Maputo’da aynı başlık altında düzenlenmesi planlanan uluslararası konferansa bir giriş oluşturuyor.
“Afrika’nın Güneyinde İslam Medeniyeti” çevrimiçi konferansının genel oturumu IRCICA Genel Direktör Yardımcısı Prof. Dr. Aboubacar Abdullah Senghore moderatörlüğünde IRCICA Genel Direktörü Prof. Dr. Halit Eren’in konuşmasıyla başladı. Prof. Eren IRCICA’nın Afrika’da İslam kültür ve medeniyeti konusunda yaptığı çalışmaları, Afrika’daki üye ülkeleriyle ve onların üniversiteleri ve kültür teşkilatlarıyla geliştirdiği işbirliğini anlatarak bu çalışmalar sonunda ortaya çıkan yayınları ve Batı, Doğu, Orta ve Güney Afrika olmak üzere Afrika’nın değişik bölgeleri üzerine yoğunlaşan kongreleri özetledi. Bu araştırmaların kaynaklarını teşkil eden yazılı kaynaklar ve arşiv belgelerinin onarımına ve korunmasına yönelik olarak düzenlediği eğitim programlarına Afrika ülkelerinden katılı açıkladı. Genel oturumda bundan sonra T.C. Güney Afrika Büyükelçisi Elif Çomoğlu Ülgen ve Endonezya’nın Güney Afrika Büyükelçisi Salman al Farisi selamlama konuşmaları yaptılar. Büyükelçi Ülgen Güney Afrika ile Türkiye arasındaki tarihe dayalı ortak hafızadaki kültürel bağlara değindi ve özellikle Sultan Abdülaziz tarafından 18962’de Güney Afrika’da Capetown’a tayin edilen Ebubekir Efendi’yi hatırlattı. Büyükelçi Farisi ise Afrika’nın Güneyindeki İslam kültürünü ortaya çıkarmanın önemli olduğunu, bu tarihin tüm insanlara şefkat göstermek gibi önemli değerleri ve kavramları içerdiğini ve bu kavramları daha geniş topluluklara yaymayı hatırlattığını belirterek bu değerleri 21. yüzyıla uyarlamak için düşünülmesi gerektiğini söyledi.
Ardından AWQAF SA CEO’su Haroon Kalla konuşma yaparak Afrika’nın Güneyindeki Müslüman topluluğunun özelliklerini ve İslam dünyasıyla ilişkilerinin gelişmesini anlattı. Bu çerçevede Osmanlı Devletiyle olan ilişkilere değinerek yayıldığı topraklarda tüm toplulukları kapsayan kuşatıcı bir Osmanlı medeniyetinden söz edilebileceğini belirtti. Aynı zamanda Afrika Müslüman topluluğunun tarihteki değerli şahsiyetlerinden söz ederek Usman Dan Fodio’yu andı.
AWQAF SA CEO Yardımcısı Mickaeel Collier tarafından yönetilen sunumlar oturumunda üç inceleme sunuldu. İlkini Güney Afrika’dan Dr. Yusuf Patel yaptı, Güney Afrika Müslüman topluluğunun siyasî ve ekonomik yönelimlerinden söz etti. Bu topluluğun ekonomik ve demografik özelliklerini istatistiklerle anlattı, yürüttükleri ticarî faaliyetleri, eğitimdeki ilerlemeleri, göçleri anlattı. Geleceğe yönelik tahminlerinde yalnız Müslüman topluluk için değil, tüm toplum için faydalı olacak ciddî bir İslam araştırma merkezi kurulması ihtiyacına işaret etti. İkinci konuşmacı, Malawi’den Dr. Shuaib Mzoma, Malawi’de İslam’ın yayılmasının tarihini anlattı. Bu sürecin evrelerini, kişilerin faaliyetleriyle başlayan ve daha sonra kurumları ve teşkilatları içine alan gelişmesine ve bunların, önemini hep koruyan altyapı, su, sağlık yardımı gibi hizmetlerine değindi. Dr. Mzoma Malawi’de Müslümanların iyi şartlarda bulunduklarını, Hükümetin Müslümanları kamu hizmetinde istihdam etmeye istekli olduğunu belirtti. Son sunum Mozambik’ten Prof. Shiraz Calu ve Prof. Nabeelah Mussa tarafından hazırlanmıştı ve sömürge dönemi öncesinden günümüze kadar Mozambik’te İslam’ın tarihini anlatıyordu.
Bundan sonraki Soru-Cevap kısmında şu panelistler yer aldılar: Dr. Yusuf Patel, Prof. Suleman Dangor, Prof. Shahida Cassim ve Prof. Shafiq Morton. Afrika’nın Güneyindeki Müslüman toplulukların insan kaynakları altyapısı hakkında bunun demografik bileşimi, genel olarak ve işgücü için eğitim imkânlarıyla ilgili sorular cevaplandırıldı, Müslüman toplulukların içinde ve dışında bu topluluklarla ilgili konularda yeni bakış açılarıyla incelemeler yapacak bir araştırma alanına ihtiyaç duyulduğu belirtildi.
Kapanış gözlemleri olarak IRCICA’nın AWQAF SA’da koordinatörü Zeinoul Abedien Cajee’den, Dr. Yusuf Patel ve Prof. Aboubacar Abdullah Senghore’den katkılarla konferans sona erdi.
[su_youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=tAmIVVSgbOM” width=”780″ height=”440″]
