Arap Birliği Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı ALECSO’nun düzenlediği “Kriz dönemlerinde Arap ülkelerinin kültür mirası eserlerini koruma gayretlerine destek” konulu çevrimiçi konferans 13 Ekim 2020’de yapıldı. Konferansa İslam İşbirliği Teşkilatı, Arap Birliği, UNESCO, IRCICA, ICESCO, Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi ICOMOS, Uluslararası Müzeler Konseyi ICOM, Çatışma Alanlarındaki Mirası Koruma Uluslararası İttifakı ALIPH, Arap ülkelerinin kültür mirasıyla ilgili bölgesel teşkilatları ile tehdit altındaki kültür mirasının bulunduğu ülkelerin (Lübnan, Irak, Yemen, Libya ve Sudan) temsilcileri katıldılar.
Toplantıyı açış konuşmasında ALECSO Genel Direktörü Prof. Dr. Mohamed Ould Amar, ALECSO’nun, özellikle güç dönemlerden geçmekte olan ülkelerin gayretlerine yardım konusundaki kararlılığını teyit etti. Açılışta ayrıca Arap Birliği Genel Sekreter Yardımcısı ve Sosyal İşler Bölümü Başkanı Büyükelçi Haifa Abu Ghazaleh, İslam işbirliği Teşkilatı Kültür İşleri Direktörü Dr. Al-Hussein Ghazawi, ve ISESCO Genel Direktörü Dr. Salem Al-Malik konuşmalar yaptılar.
IRCICA Genel Direktörü Prof. Dr. Halit Eren kültür mirasının korunmasının önemini vurgulayarak bu mirasın İslam dünyasının tarihini belgelediğini ve dünya mirasının bir kısmını teşkil ettiğini belirtti. “Kudüs ve Filistin’de, Irak, Suriye, Yemen, Libya ve Sudan’da ve dünyanın başka yerlerinde görüldüğü gibi yüzyıllar içinde oluşan geleneklerin yapılandırdığı sanatların ve bilimlerin, kurumların ve anıtların geliştiği şehirler yağmaya, yıkıma uğramaktadır” diyen Prof. Dr. Eren, IRCICA’nın kırk yıldan beri yaptığı çalışmalar ve edindiği tecrübelerle kültür mirasının korunmasına katkıda bulunduğunu anlattı. Merkezin bu alanda kendi uzun dönemli programları çerçevesinde ve üye ülkelerindeki ilgili kurumlarla işbirliği halinde incelemeler, konferanslar ve eğitim programları düzenleyerek önemli gayretler ortaya koyduğunu söyledi.
IRCICA Genel Direktörü uluslararası ve bölgesel kuruluşlar ve ülkelerin ilgili kurumlarını bu kayıpları engellemek için aralarında koordinasyon sağlamaya, kültür mirasının durumunu incelemek ve raporlarla kayda geçirmek üzere ortak heyetler oluşturmaya, idarî ve teknik uzmanlık paylaşımını geliştirmeye davet etti. İslam ülkelerini, bölgesel kuruluşları ve üniversiteleri, IRCICA – Prens Sultan bin Selman İslam Mimari Mirası Veri Bankasına kültür mirası eserlerini, sit ve anıtlarını kaydederek bu veri bankasının geliştirilmesine katkıda bulunmaya çağırdı. Bu veri bankasında eserlerin özellikleri, geçirdikleri tarihî tecrübeler, kullanım maksatları, geçmişteki ve şimdiki durumları gibi bilgilerin yer aldığı dosyaların kayda geçirildiğini anlattı.
Prof. Eren kültür mirasını hedef alan saldırıları, yağmalama, izinsiz kazılar ve kanunsuz nakiller gibi işlemleri önlemek ve çalınan eserlerini uluslararası anlaşmalar uyarınca geri almak için tüm ülkelerin önlemler alması gerektiğini vurguladı. IRCICA Genel Direktörü Prof. Eren kültür mirasının korunması konusunda İslam İşbirliği Teşkilatı ile Arap Birliği’nin işbirliğinin yararlı olacağını belirterek aynı zamanda bu dönemde daha da acil duruma gelen, barış içinde birlikte yaşama ve bunun için uç akımların, şiddet ve nefret söylemlerinin ortadan kaldırılması gereğine ve bunun, kültür mirası eserlerin korunması bakımından da önemli olduğuna işaret etti.
Toplantının sonunda önceliklerin ve koruma amaçlı müdahalelerin mahiyetinin ve kapsamının belirlenmesi ve ayrıca ön planda Lübnan, Libya, Irak, Yemen ve Sudan’da uygulanabilecek pilot projelerin planlanması için bir çalışma grubu oluşturulması kararlaştırıldı.
