Özbekistan Uluslararası İslam Akademisi’ndeki “IRCICA İslam Tarihi ve Kaynakları İncelemeleri Kürsüsü” (Taşkent) tarafından 14 Ekim 2021’de “Orta Asya’da İslam Medeniyeti: Geçmişte ve Günümüzde” konulu uluslararası konferans düzenlendi. 14 Ekim 2021’de çevrimiçi olarak ve aynı zamanda Akademi’nin salonlarında gerçekleştirilen konferansa İslam ülkelerinin üniversiteleri ve araştırma enstitülerinden araştırmacılar ve lisansüstü öğrencileri katıldı. Oturumlarda 100’den fazla bildiri sunuldu. Yeni araştırmaları teşvik etmesinin yanında konferans, ilgili inceleme alanlarında akademik ilişkilerin ve özellikle aynı Kürsü tarafından tam bir yıl önce düzenlenen “Orta Asya Toplumlarının Kültürü, Dinî Gelenekleri ve Ananeleri” konulu uluslararası konferans ile oluşturulan akademik platformun devamına katkıda bulunacaktır.
Açılış konuşmaları Özbekistan Cumhurbaşkanı’nın Danışmanı ve Özbekistan’da İslam Medeniyeti Merkezi (Taşkent) Direktörü Büyükelçi Dr. Shoazim Minovarov, IRCICA Genel Direktörü Büyükelçi Prof. Dr. Mahmud Erol Kılıç ve Özbekistan Bakanlar Kurulu’na Bağlı Dinî İşler Komitesi Birinci Başkan Yardımcısı ve Özbekistan Uluslararası İslam Akademisi Rektörü Prof. Dr. Muzaffar Komilov tarafından yapıldı. Konferansı IRCICA İslam Tarihi ve Kaynakları İncelemeleri Kürsüsü Başkanı Prof. Dr. Nematullo Muhamedov yönetti.
Büyükelçi Dr. Shoazim Minovarov Orta Asya’da İslam medeniyeti tarihi ve İslam kültür mirası konusundaki incelemeleri geliştirmenin ve bu alanda görevli kurumların çalışmalarının ve katkılarının önemini vurguladı. Bunlardan, Direktörü olduğu Özbekistan’da İslam Medeniyeti Merkezi’nin bu yüce amaç için benzer alanlarda çalışan diğer kurumlarla, bunlar arasında IRCICA ile ve Özbekistan Uluslararası İslam Akademisi’ndeki IRCICA İslam Tarihi ve İncelemeleri Kürsüsü ile işbirliğine önem verdiğini belirtti.
Büyükelçi Prof. Dr. Mahmud Erol Kılıç konuşmasında, Orta Asya İslam Medeniyeti Tarihi alanındaki incelemelerin, IRCICA ile Özbekistan Uluslararası İslam Akademisi arasındaki işbirliğinin başlıca alanlarından biri olduğunu anlattı. IRCICA İslam Tarihi ve İncelemeleri Kürsüsünün bu işbirliğinin alanında çalıştığını ve bu çalışmaların, IRCICA ile Özbekistan arasındaki kültürel işbirliğinin önemli bir boyutunu oluşturduğunu söyledi. Prof. Dr. Kılıç konferansın temasıyla ilgili olarak, Orta Asya İslam medeniyetinin İslam dünyasının başka bölgelerinde de rastlanabilen önemli bazı hususiyetlerine değindi; kültürlerin İslam medeniyeti çerçevesinde hem ortaklıklar, hem de çeşitlilikler gösteriyor olmasının İslamiyet’in yerel kültürlerle verimli şekilde karşılıklı etkileşiminin bir sonucu olduğunu anlattı. Genel Direktör, Orta Asya’nın önde gelen İslam âlimlerinin eserlerinin meydana getirdiği yazılı kültür mirasının ve mimari mirasını oluşturan abideler ve taşıdıkları sanat eserlerinin hem inceleme konuları, hem de tarihî bilgi kaynakları oluşturduklarını söyledi.
Prof. Dr. Muzaffar Komilov Orta Asya İslam medeniyeti, sosyal ve ekonomik tarihi konularının akademik araştırmalar için önemli potansiyel taşıdığını ve çok sayıda uzman ve araştırmacının ilgisini çektiğini söyledi. Konferansın bu incelemelerin ilerlemesine katkıda bulunacağını ve aynı zamanda Orta Asya ile diğer bölgeler arasındaki kültür alışverişlerini ortaya çıkaracağını belirtti. Prof. Kamilov konferansın, akademik araştırmalarda karşılaşılan meselelerin çözümü ve uluslararası bilimsel işbirliğinin arttırılması için de iyi bir fırsat oluşturduğunu belirtti ve bu bağlamda Özbekistan Uluslararası İslam Akademisi ile IRCICA arasındaki işbirliğinin önemini vurguladı.
Oturumlarda, çoğunluğu Özbekistan Uluslararası İslam Akademisi salonlarında ve aşağıdakiler ise çevrimiçi olmak üzere 100’den fazla bildiri sunuldu:
- “Orta Asya İslam Medeniyeti ve Mimarisinin Özellikleri”, Doç. Dr. Aras Neftçi, İstanbul Teknik Üniversitesi Mimari Fakültesi, İstanbul
- “Maveraünnehir Bilim ve Kültür Merkezleri”, Prof. Dr. Zahidullo Munavvarov, Özbekistan Bilimler Akademisi, Taşkent
- “Semerkand ve Buhara Bilim Tarihi Araştırmalarında al-Hasiri’nin Önemi”, Prof. Dr. Ashirbek Muminov, IRCICA Araştırma ve Yayın Bölümü Başkanı; Veysel Bulut, Araştırmacı, IRCICA
- “Mahmud el-Zamahşari’nin Bilim Mirası Üzerine Yeni Bulgular”, Prof. Dr. Zohidjon Islomov, Özbekistan Uluslararası İslam Akademisi Rektör Yardımcısı, Taşkent
- “Hat Sanatının İslam Medeniyeti Tarihindeki Önemi ve IRCICA’nın Bu Alandaki Katkısı”, Said Kasımoğlu, IRCICA Hat Sanatı Programı Başkanı
- “Müslüman Doğu’da Kütüphanecilik Tarihi ve Gelenekleri”, Doç. Dr. Shovosil Ziyodov, İmam Buhari Uluslararası Bilimsel Araştırma Merkezi Direktörü, Semerkand
- “Orta Asya Mutasavvuf ve Şairi Selahaddin el-Oşî (1843-1910)”, Prof. Dr. Necdet Tosun, Marmara Üniversitesi, İstanbul
- “İmam Maturidi Uluslararası Bilimsel Araştırma Merkezi’nin Ilımlı İslam’ın Tanıtılmasındaki Rolü”, Prof. Dr. Davronbek Maxsudov, İmam Maturidi Uluslararası Bilimsel Araştırma Merkezi Direktörü, Taşkent
- “Kazakistan’ın İlk Kitap Müzesi’nin Tarihi”, Dr. Gulşat Abikova, Bilimsel Merkez Kütüphanesi Direktörü, Almatı
- “Tırmız Alimlerinin İslam Medeniyetinin Gelişmesindeki Rolü”, Dr. Shukurillo Umarov, İmam Tırmızi Uluslararası Bilimsel Araştırma Merkezi, Direktörü, Tırmız
- “Orta Asya’da İslam Kültürü ve Sanatı İncelemelerinin Özellikleri”, Prof. Dr. Saidakbar Agzamkhojaev, IRCICA İslam Tarihi ve Kaynak İncelemeleri Kürsüsü, Taşkent