IRCICA tarafından 7-10 Mayıs 2008 tarihlerinde İstanbul’da düzenlenen “Yüzüncü Yılında İkinci Meşrutiyet” konulu uluslararası kongreye 106 akademisyen ve araştırmacının 102 bildirisi sunulmuştu. Makaleler bu kitapta orijinal dillerinde (İngilizce, Türkçe veya Arapça) yayınlanmıştır.
Osmanlı Devleti’nin 1839 Tanzimat ve 1856 Islahat girişimleri, 1876’da Meşrutiyet’in ilanı ve Meclis-i Mebusan’ın kurulması, ardından Meclis’in feshedilip Anayasa’nın askıya alınması ve otuz yıl sonra 1908’de yeniden yürürlüğe girmesi, bu olayların her biri dış ve iç faktörlerin etkileşiminden kaynaklanmış ama hepsi de imparatorluğu birlik içinde tutma hedefine yönelmiştir. Osmanlı Devleti’nin bu süreci dünyanın başka yerlerinde de pek çok demokratikleşme girişimine ilham kaynağı olmuştur. Sonrasında ortaya çıkan bazı siyasal ve ideolojik akımlar ülkelerin tarihinde dönüm noktaları oluşturmuştur. Osmanlı İmparatorluğu’nun gerilemesi, çeşitli büyüklüklerde ve farklı politik rejimlerle yeni ulus devletlerin doğuşuna yol açmıştır. Makaleler bu dönemi çeşitli açılardan incelemektedir: 1908’de Osmanlı Anayasası’nın yeniden yürürlüğe girmesini hazırlayan faktörler, İkinci Meşrutiyet’in başkentte ve taşradaki siyasî, sosyal, ekonomik, kültürel, hukukî ve diğer sonuçları, imparatorluğun farklı bölgelerinde ve Doğu ve Batı’nın diğer ülkelerinde basında ve edebiyattaki yansımaları, eğitim kurumlarına etkisi vb. gelişmeler ele alınmaktadır.
